Berlin, Staatsbibliothek Theol. lat. fol. 355 (Rose 307)

s. IX1
230x160mm
177 fol.

Provenance: Northern France, later Werden
not yet digitized

description on manuscripta mediaevalia (scroll)

fol. 2-4v




Institutiones Aquisgranenses, a. 816/817, inc. Anno incarnationis domini nostri Iesu Christi DC.C.C.Vi imperio vero gloriosissimi principis Hluduuici in anno X, kal. septembris cum in domo quis palatii ... I Ut abbates mox ut ad monasteria sua remeaverint... exp. quod eis iniungitur operari. Explicit (36 chapters of Council of Aachen 816).

fol. 4-58
Works of Effrem the Syrian

fol. 4-
Effrem, De conpunctione cordis I

fol. 26-31v
Effrem, De conpunctione cordis II

fol. 31v
inc. O admirabiles viri festinate ut ad aeternam pascuam veniatis... exp. omnes in sola divina misericordia guadeant, nullus de suis viribus presumat

fol. 35-
Effrem, De iudicio dei et resurrectione

fol. 40-
Effrem, De beatitudine animae

fol. 44-
Effrem, De paenitentia

fol 48v-
Effrem, In luctamiibus saeculi

fol. 52v-58
Effrem, De die iudicii

fol. 58-131
Sermons of Caesarius of Arles, Ps.-Augustine etc.
The same collection (with Ephraem) appears in Paris, BN lat. 1713 (s. XI) and 1714 (s. XII)

fol. 58
I. Caesarius, Ammonitio per quam ostenduntur tria genera aelemosinarum, inc: Pius et misericors est dominus, fratres karissimi

fol. 61
II. De lectione apostolica. ubi ait. <Si> Cuius opus permanserit, inc. In lectione apostolica quae nobis paulo ante recitate est = Ps. Augustine, Sermo 104; Caesaris, Homilia 1?
PL 39, col. 1949-1949
fol. 65
III. Ammonitio per quam docemur ut cogitationes turpes debeamus fugere, inc. In Scripturis sanctis, fratres charissimi, legimus quia eos qui de animae = Ps.-Augustine, Sermo 313; Caesarius, Homilia 3?
PL 39, col. 2344-2347
fol. 68
IV. De diligendis inimicis, inc. In diversis voluminibus, fratres karissimi, ita dispensavit spiritus sanctus = Ps.-Augutine, Sermo 272 = Caesarius, Homilia 4
PL 39, col. 2253-2256
fol. 71v
V. De diligendis inimicis, inc. Scio et credo caritatem vestram sapienter intellegere, inc. Scio et credo Charitatem vestram sapienter intelligere = Ps.-Augustine, Sermo 273
PL 39, col. 2256-2259
fol. 75v
VI. Expositio quare sancti et iusti viri in hoc seculo in peccatoribus vindicaerunt, inc. Iuditia dei, fratres karissimi, plerumque sunt occulta numquam tamen iniusta = Ps.-Augustine, Sermo 275
PL 39, col. 2262-2264
fol. 77
VII. Ammonitio per quam suadetur ut omnis populus donec divina mysteria celebrantur in ecclesia fideliter expectent, inc. Rogo, fratres karissimi, et paterna pietate commoneo = Ps.-Augustine, Sermo 281/Caesarius, Homilia 5
PL 39, col. 2276-2278
fol. 79v
VIII. Ammonitio ut populus ad integrum missas expectet, inc. Si vellitis agnoscere et diligenter adtendere = Ps.-Augustine, Sermo 282
PL 39, col. 2278-2280
fol. 81
VIIII. Ammonitio ut pro capitalibus criminibus sine aliqua dissimulatione ad medicamentum paenitentiae recurratur, inc. Quotiens evenerit, fratres karissimi, ut in quocumque = Ps.-Augustine, Sermo 257/Caesarius, Homilia 6
PL 39, col.
2219-2221
fol. 83v
X. Ammonitio de eadem re, inc. Rogo, fratres karissimi, ut si forte aliquis ex vobis = Ps. Augustine, Sermo 258/Caesarius, Homilia 7
PL 39, col. 2221-2223
fol. 86
XI. Ammonitio ut pro salute animae aspera praedicatio non solum non respuatur, se detiam ardenti desiderio requiratur, inc. Quotiescumque, fratres charissimi, tam pro vestra quam pro mea salute mihi necesse = Ps. Augustine, Sermo 301/Caesarius, Homilia 8.
PL 39, col.
2320-2323
fol. 88
XII. Ammonitio ad illos qui sic elymosinas frequentius faciunt ut tamen et rapinas exerceant et adulteria ctidiana comittant, inc. Rogo vos, fratres, dilligentius considerate et quantum potestis expavescite = Ps.-Augustine, Sermo 309/Caesarius, Homilia 9.
PL 39, col.
2338-2340
fol. 91
XIII. Incipit ammonitio scripta de libris quorum et antiquorum patrum. ut qui se crimina capitalia fecisse cognoscit. et ad paenitentiae medicamenta sine aliqua dissimulatione confugiat, inc. Unde vos frequenter admonui, fratres charissimi, iterum atque iterum admoneo et contestor = Ps.-Augustine, Sermo 260/Caesarius, Homilia 10
PL. 39, col. 2226-2227
fol. 92
XIIII. Ammonitio ista continet. qualiter pro peccato primi hominis de paradiso in inferno mundi huius poriecti sumus. Inc. Scio fratres karissimi quod non possit ignorare sancta caritas = Ps.-Augustine, Sermo 68.
PL 39, col. 1875-1877
fol. 94v
XV. Incipit ammonitio de illis qui publice penitentiam petunt. Inc. Quoties cumque, fratres karissimi, aliquis de fratrisbus vel sororibus nostris paenitentiam publice videmus petere = Ps.-Augustine, Sermo 261
PL 39, col.
222-2229
fol. 97
XVI. Incipit ammonitio ad eos qui putant quid illis ad vitam aeternam sufficiat si male non feccerinti, inc. Multi sunt, fratres charissimi, qui putant quod eis hoc solum = Ps.-Augustine, Sermo 263
PL 39, col. 2231-2233
fol. 99v
XVII. Incipits admonitio per quam ostenditur quid intersit inter illam penitentiam quae cum bonis operibus semper agitur et illa quae in infirmitate vel fine vitae accipitur, inc. Multi de fratribus vel filiis nostris solliciti sunt utrum omnis homo = Ps.-Augustine, Sermo 256
PL 39, col. 2217-2219
fol. 102
XVIII Anmonitio ut quia semper peccata subripiunt semper pro illis penitentia agatur, inc. Rogo fratres karissimi ut paternam consuetudinem quomodo consuistis non solum patienter = Ps.-Augustine, Sermo 259
PL 39, col. 2223-2226
fol. 104
XVIIII Admonitio ista continet quomodo pius et misercors dominus in potestatem nostram posuerit. inc. Pius et misercors dominis sciens fragilitatem generis humani = Ps. Augustine, Sermo 274
PL 39, col. 2259-2262
fol. 108v
 XX. Castigatio ad eos qui uxores habentes adulteria committere nec erubsecunt net metuunt, inc. Rogo vos fratres ut adtentius cogitemus causam salutis nostrae = Ps.-Augustine, Sermo 288/Caesarius, PL 67, col. 1085
PL 39, col. 2288-2292
fol. 112
XXI. Admonitio ut malum aebritetatis totis viribus caveatur, inc. Licet propitio Christo, fratres carissimi credam vos aebriaetatis malum velut inferni foveam expavescere = Ps.-Augustine, Sermo 294
PL 39, col. 2303-2306
fol. 119v
XXIII. Incipit exortio ad tenendam vel custodiendam caritatem, inc. Quod vobis vere caritatis bonum tam frequenteur insinuamus = Ps.-Augustine, Sermo 269
PL 39, col. 2245-2247
fol. 122v
XXIIII. Incipit ammonitio quae ostendi quod ab initio saeculi omnes scripturae humiles benedixerint, inc. In scripturis sanctis, fratres karissimi incessabiliter pauperes benedicuntur, Ps.-Augustine, Sermo 296
PL 39, col. 2310-2313
fol. 126v
XXV. Incipit expositio fidei et interpretatio nominis eius, inc. In omnibus divinis lectionibus fratres karissimi fides multis praeconiis conlaudatur = Ps. Augustine, Sermo 264.
PL 39, col. 2233-2237
fol. 131-177v
Collection of short excerpts

fol. 131
Tractatum de adam, inc. Cum deus opifex rerum mundi fabricam totam uno artificem (from Jerome, In Esaia)

fol. 133v
De moralibus Gregorii papae in parte secunda libri sexti, inc. Ingredieris in habundantia sepulchrum = Moralia VI, ch. 37ff,
PL 75, col. 760B-766C.
fol. 139
De miraculis sanctorum quae sanctae memorie Gregorius conscripsit = Decem Libri Historiarum I, ch. 47,
MGH SRM 1, p. 54
fol. 140
... In monasterio autem beatae redegunde. Puelle quedam monen disciola ... ibi nunc orantine et lectione vacat = Gregory of Tours, Decem libri historiarum VI, ch. 29

fol. 141v
De sancto Gregorii papae Romae, inc. Diaconus noster ab urbe roma sanctorum cum pigneribus veniens sic retulit = Decem libri X, ch. 1, p. 416, l. 16, followed by p. 408, l. 19-409, l. 14; more extracts from Gregory's Decem libri historiarum

fol. 147
Homilia in pascha multum tremenda, inc. O fratres dilectissimi praesentem diem venerari debemus utique paschae .... exp. ibunt in vitam aeternam in saecula saeculorm amen.

fol. 149v
Homilia de sententia sancti petri et de iudicio dei, inc. Audite fratres karissimi qualem sententiam detulerunt nostri defensores ... exp. mutantes patrem mutante hereditatem. Cui est honor et gloria in saecula saeculorm. amen.

fol. 150
Sermo de natale domini, inc. Sanctam et desiderabilem gloriosam ac singularm sollempnitatmem = Ps.-Augustine, Sermo 116
PL 39, col. 1975-1977
fol. 152v
Homili de die dominico ante letanias, inc. Ecce fratres dies sancti ac spiritales adveniunt et ideo quicumque vult sanari = Ps.-Augustine, Sermo 173
PL 39, col. 2076-2078
fol. 155-168
Ps.-Basli, Admonitio ad filium spiritualem

fol. 168-172
Jerome excerpts

fol. 172v
Sententia sacti Iohanni Ysauriae provinciae, inc. Non est grave Teodore cadere luctantem, sed iacere deiectum... exp. Peccare enim humanum est, in peccatis perserverare diabolicum est ... id est bonids bona malis mala.

fol. 172v
O fratres karissimi istas res terrenas non habent homines sine labore sine dolore sine scandalo (from a sermon of Augustine)

fol. 175v
Sententia sancti Gregorii, inc. Nolite ergo fratres proximis vestris helymosinam verbi subtrahere mecum ... exp. qui ex ea bonis dilectati discessimus ad eam malis amaricati reddeamus.

fol. 176
Sententia sancti Hysidori, inc. Occulta malitia blandis sermomibus ornat aliut ore prudent. aliud corde ... exp. Qui otiosa verba non reprimit ad noxia cito transit. In id quod delectatur corpus animam non declines. Ipso adiuvante qui vivit et regnat in saecula saeculorm amen.


Literature:
  • Fingernagel, Andreas, Die illuminierten lateinischen Handschriften süd-, west- und nordeuropäischer Provenienz der Staatsbibliothek zu Berlin Preussischer Kulturbesitz: 4. - 12. Jahrhundert, vol. 1, Wiesbaden: Harrassowitz 1999 (Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz. Kataloge der Handschriftenabteilung, 3rd series, vol. 2), pp. 60-61, manuscripta mediaevalia (scroll)
  • Rose, Valentin, Verzeichniss der Lateinischen Handschriften, vol. 2.2, Berlin 1903 (Die Handschriften-Verzeichnisse der königlichen Bibliothek zu Berlin, vol. 13), pp. 89-95, manuscripta mediaevalia (scroll).

.